[TỔNG HỢP] 07 bệnh lý về mũi phổ biến hiện nay cùng cách điều trị hiệu quả
Mũi là bộ phận đầu tiên trong hệ hô hấp, có vai trò quan trọng trong việc làm ấm, làm sạch không khí và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại. Tuy nhiên, mũi cũng là cơ quan dễ bị tổn thương và viêm nhiễm. Dưới đây là tổng hợp những bệnh về mũi thường gặp nhất hiện nay, kèm theo cách nhận biết và phương pháp điều trị hiệu quả.
Có thể bạn chưa biết: Mũi là cơ quan dễ bị viêm nhiễm nhất trong hệ thống tai mũi họng
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 80% các bệnh lý tai – mũi – họng có liên quan đến các vấn đề ở mũi. Bởi theo bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng tại Phòng khám tai mũi họng Bắc Ninh cho biết:
“Mũi là cơ quan đầu tiên trong hệ thống hô hấp tiếp xúc với không khí và hàng loạt tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm mốc, bụi mịn… nên dễ viêm nhiễm và tổn thương nếu không được bảo vệ đúng cách.”
Trong đó, các yếu tố cụ thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm ở mũi được các chuyên gia chia sẻ bao gồm:
- Môi trường ô nhiễm, khói bụi, khí thải độc hại: Hằng ngày, mũi phải tiếp xúc trực tiếp với không khí chứa vô số hạt bụi mịn, khí thải từ phương tiện, nhà máy, khói thuốc lá… Những tác nhân này có thể gây kích ứng niêm mạc mũi, làm suy giảm chức năng hàng rào bảo vệ và tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus tấn công.
- Thay đổi thời tiết đột ngột: Sự thay đổi về nhiệt độ, độ ẩm – đặc biệt trong các giai đoạn giao mùa – dễ khiến niêm mạc mũi bị khô, phù nề hoặc tăng tiết dịch, gây ra các bệnh lý ở mũi
- Cơ địa dị ứng và yếu tố miễn dịch: Những người có cơ địa dị ứng (hen suyễn, viêm da cơ địa, dị ứng thời tiết…) thường dễ bị viêm mũi dị ứng khi tiếp xúc với các yếu tố như phấn hoa, lông động vật, mạt bụi nhà.
- Cấu trúc bất thường trong mũi – xoang: Các bất thường như vách ngăn mũi lệch, polyp mũi, VA phì đại… có thể gây cản trở luồng không khí và dẫn lưu dịch nhầy trong mũi – xoang. Khi dịch ứ đọng lâu ngày, đây chính là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn, nấm phát triển gây viêm.
- Thói quen xấu trong vệ sinh hoặc điều trị: Việc tự ý dùng thuốc nhỏ/xịt mũi kéo dài, lạm dụng kháng sinh hoặc không vệ sinh mũi đúng cách có thể gây tổn thương niêm mạc, kháng thuốc hoặc tạo điều kiện cho bệnh lý trở thành mạn tính, khó điều trị dứt điểm.
Điểm danh 07 bệnh lý phổ biến ở mũi chớ nên chủ quan
Các bệnh lý ở mũi rất đa dạng và có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng, lứa tuổi nào – từ trẻ em đến người cao tuổi. Không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày, một số bệnh còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Dưới đây là 07 bệnh lý phổ biến ở mũi mà bạn không nên xem nhẹ:
01- Viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng là một tình trạng viêm niêm mạc mũi do phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch với các yếu tố được gọi là dị nguyên như: phấn hoa, bụi nhà, lông động vật, nấm mốc, thời tiết lạnh, hóa chất, khói bụi…
Khi tiếp xúc với những yếu tố này, cơ thể sẽ “hiểu nhầm” đó là tác nhân gây hại và phản ứng bằng cách giải phóng histamin cùng các chất trung gian gây viêm – dẫn đến các triệu chứng khó chịu như:
[Tôi có dấu hiệu viêm mũi dị ứng – cần tư vấn]
- Hắt hơi từng tràng, nhất là vào buổi sáng
- Chảy nước mũi trong, loãng như nước
- Nghẹt mũi, ngứa mũi, ngứa họng
- Mất hoặc giảm khứu giác
- Một số người kèm theo chảy nước mắt, ngứa mắt, ho khan, đau đầu nhẹ
BIẾN CHỨNG: Viêm mũi dị ứng không nguy hiểm nhưng gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng giấc ngủ và sinh hoạt của người bệnh. Nếu để lâu, viêm mũi dị ứng cũng có nguy cơ biến chứng thành viêm xoang, viêm tai giữa, viêm họng mãn tính.
02- Viêm mũi cấp/ mãn tính
Viêm mũi là tình trạng niêm mạc mũi bị viêm, sưng tấy do nhiễm trùng (virus, vi khuẩn), kích ứng hoặc các yếu tố môi trường. Bệnh có thể chia thành 2 thể chính: viêm mũi cấp tính và viêm mũi mạn tính.
- Viêm mũi cấp tính: Là dạng viêm mũi khởi phát đột ngột, thường do cảm lạnh hoặc nhiễm siêu vi đường hô hấp trên với các triệu chứng như nghẹt mũi, chảy nước mũi trong hoặc đục, hắt hơi, đau họng, sốt nhẹ kèm theo mệt mỏi, nhức đầu
- Viêm mũi mãn tính: Xảy ra khi tình trạng viêm kéo dài hơn 4 tuần hoặc tái đi tái lại nhiều lần với các triệu chứng như nghẹt mũi kéo dài, khó thở bằng mũi, chảy dịch mũi dai dẳng, có thể có mùi hôi kèm theo suy giảm khứu giác
BIẾN CHỨNG: Viêm mũi không chỉ gây khó chịu kéo dài mà còn là tiền đề dẫn đến các bệnh lý phức tạp hơn như viêm xoang, viêm họng, viêm tai giữa…
03 – Viêm xoang
Viêm xoang là tình trạng niêm mạc lót bên trong các xoang cạnh mũi bị viêm, dẫn đến ứ đọng dịch, bít tắc lưu thông không khí và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Bệnh có thể xuất hiện dạng cấp tính (kéo dài < 4 tuần) hoặc mạn tính (kéo dài > 12 tuần hoặc tái phát nhiều lần trong năm) với các triệu chứng nhận biết gồm:
[Viêm xoang dùng thuốc có khỏi không?]
- Nghẹt mũi, chảy dịch mũi màu vàng/xanh, đặc và hôi
- Đau nhức vùng mặt, nặng vùng trán, má, giữa hai mắt (tùy vị trí xoang bị viêm)
- Mệt mỏi, sốt nhẹ (thường gặp ở giai đoạn cấp)
- Mất hoặc giảm khứu giác
- Ho kéo dài (đặc biệt về đêm, do dịch chảy xuống họng)
BIẾN CHỨNG: Viêm xoang kéo dài có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm phế quản, nhiễm trùng hốc/ ổ mắt hoặc nguy cơ viêm màng não gây ảnh hưởng đến tính mạng
04- Polyp mũi
Polyp mũi là những khối u lành tính hình thành từ niêm mạc mũi hoặc xoang, thường phát triển do tình trạng viêm kéo dài, đặc biệt là ở người mắc viêm xoang mạn tính, hen suyễn, hoặc viêm mũi dị ứng. Polyp mũi thường xuất hiện với các triệu chứng điển hình như:
- Nghẹt mũi kéo dài, không cải thiện với thuốc thông thường
- Giảm hoặc mất khứu giác
- Cảm giác vướng trong mũi, khó thở khi nằm
- Chảy dịch mũi kéo dài
- Một số trường hợp kèm theo đau đầu nhẹ, ngủ ngáy, nói giọng mũi
BIẾN CHỨNG: Dù không phải khối u ác tính, nhưng nếu polyp phát triển lớn, chúng có thể gây tắc nghẽn mũi, mất khứu giác và làm giảm chất lượng sống nghiêm trọng
05- Lệch vách ngăn mũi
Lệch vách ngăn mũi là tình trạng vách ngăn giữa hai lỗ mũi bị cong, lệch sang một bên hoặc vặn vẹo, khiến đường dẫn khí không đều và gây cản trở luồng thở.
[Lệch vách ngăn mũi chữa khỏi được không?]
Theo thống kê, có đến 70–80% người trưởng thành có vách ngăn mũi lệch ở mức độ nhẹ đến trung bình, tuy nhiên chỉ khi lệch nặng gây triệu chứng mới cần can thiệp y tế. Lệch vách ngăn mũi thường gây ra các triệu chứng như:
- Nghẹt mũi kéo dài, thường chỉ 1 bên
- Khó thở bằng mũi, phải thở bằng miệng khi ngủ
- Ngủ ngáy, khô họng khi thức dậy
- Viêm xoang tái phát, hay chảy dịch mũi
- Đau đầu hoặc đau vùng trán (trường hợp nặng)
BIẾN CHỨNG: Lệch vách ngăn mũi có thể gây ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ cũng như có thể gây viêm mũi xoang, viêm tai giữa cũng như gây rối loạn giấc ngủ do giảm oxy vào ban đêm.
06- Viêm mũi vận mạch
Viêm mũi vận mạch (hay còn gọi là viêm mũi không do dị ứng) là tình trạng rối loạn điều hòa thần kinh – mạch máu ở niêm mạc mũi, khiến mạch máu giãn nở quá mức mà không liên quan đến yếu tố dị ứng hay nhiễm trùng. Triệu chứng nhận biết của viêm mũi vận mạch thường là:
[Tôi nghi ngờ bị viêm mũi vận mạch – phải làm sao?]
- Nghẹt mũi luân phiên hai bên
- Chảy nước mũi trong, không đặc
- Ngứa mũi nhẹ, hắt hơi từng đợt ngắn
- Mũi nhạy cảm với mùi hoặc thời tiết
- Không sốt, không đau đầu, không có dịch mũi vàng/xanh như viêm nhiễm
BIẾN CHỨNG: Viêm mũi vận mạch có thể gây rối loạn giấc ngủ cũng như gây suy khứu giác ở một mức nhất định. Nếu không điều trị sớm, viêm mũi vận mạch cũng có thể gây biến chứng viêm xoang.
07- Chảy máu cam
Chảy máu cam là tình trạng máu chảy từ bên trong mũi, thường xảy ra khi các mao mạch nhỏ trong niêm mạc mũi bị vỡ. Đây là hiện tượng phổ biến ở cả người lớn và trẻ em, đặc biệt vào thời điểm thời tiết hanh khô, giao mùa hoặc khi mũi bị tổn thương.
[Tôi bị chảy máu cam thường xuyên – cần tư vấn]
BIẾN CHỨNG: Trong đa số trường hợp, chảy máu cam là lành tính, tự cầm máu được. Tuy nhiên, nếu tái phát nhiều lần hoặc không rõ nguyên nhân, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiềm ẩn cần được thăm khám kỹ càng.
Nguyên tắc điều trị các bệnh ở mũi: Hiểu đúng – Làm đúng – Hiệu quả lâu dài
Các bệnh lý ở mũi như viêm mũi dị ứng, viêm xoang, polyp mũi, lệch vách ngăn… thường có diễn tiến kéo dài và dễ tái phát nếu không điều trị triệt để. Việc tuân thủ nguyên tắc điều trị đúng đắn sẽ giúp kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và hạn chế tái phát.
Dưới đây là 4 nguyên tắc điều trị quan trọng được bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng khuyến cáo khi điều trị bệnh lý ở mũi:
- Cần thăm khám, điều trị đúng bệnh lý bởi phần lớn các bệnh lý ở mũi có triệu chứng tương tự nhau nên rất dễ nhầm lẫn
- Cần xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hoá theo mức độ bệnh lý, cơ địa của người bệnh
- Kết hợp điều trị thuốc với chăm sóc hỗ trợ để tăng hiệu quả của thuốc và hạn chế tái phát
- Tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ chỉ định để đạt hiệu quả tốt nhất
Hiện nay, với các bệnh lý ở mũi, sau khi thăm khám chính xác, người bệnh có thể được chỉ định điều trị theo các phác đồ như sau:
Điều trị bằng thuốc chuyên khoa đặc trị
Đối với phần lớn các bệnh lý ở mũi, đặc biệt là viêm mũi dị ứng, viêm mũi cấp – mạn tính, viêm xoang, viêm mũi vận mạch, người bệnh thường được chỉ định dùng thuốc chuyên khoa theo tình trạng bệnh nhằm:
[Tôi tự mua thuốc uống được không?]
- Làm giảm nhanh các triệu chứng hắt hơi, sổ mũi, chảy dịch mũi
- Hỗ trợ giảm viêm, phù nề niêm mạc mũi – xoang, thông thoáng đường thở
LƯU Ý: Tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị mũi tại nhà, vì dùng sai thuốc hoặc sai liều có thể khiến bệnh kéo dài, nhờn thuốc hoặc diễn biến thành mạn tính khó chữa.
Điều trị ngoại khoa
Trong một số trường hợp, các bệnh lý ở mũi không đáp ứng tốt với thuốc hoặc đã tiến triển đến giai đoạn nặng, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp ngoại khoa để xử lý triệt để nguyên nhân gây bệnh. Trong đó, một số thủ thuật ngoại khoa điều trị các bệnh lý ở mũi có thể là:
[Điều trị ngoại khoa có đắt không?]
- Phẫu thuật nội soi mũi xoang: Giúp loại bỏ tổ chức viêm, mở rộng lỗ xoang, dẫn lưu dịch mủ – thường áp dụng trong điều trị viêm xoang mạn, polyp mũi.
- Chỉnh hình vách ngăn mũi: Nắn chỉnh vách ngăn về vị trí đúng, cải thiện lưu thông khí, giảm nghẹt mũi kéo dài.
- Đốt cuốn mũi: Thu nhỏ cuốn mũi bằng kỹ thuật ít xâm lấn, phục hồi nhanh, phù hợp với người bị viêm mũi mạn, cuốn mũi phì đại.
Tuỳ từng tình trạng cụ thể mà bác sĩ sẽ chỉ định biện pháp điều trị phù hợp. Do đó, hãy nhanh chóng đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được tư vấn dựa trên tình trạng bệnh đang gặp phải.
Điều trị bệnh lý ở mũi an toàn tại Phòng khám tai mũi họng Bắc Ninh
Phòng khám Tai Mũi Họng Bắc Ninh là địa chỉ chuyên khoa uy tín trong thăm khám và điều trị các bệnh lý tai mũi họng được Sở Y tế cấp phép. Không chỉ có vậy, phòng khám cũng được đông đảo bệnh nhân tin tưởng tìm đến nhờ:
[Đặt lịch hẹn khám nhanh chóng tại đây]
- Chuyên môn rõ ràng, minh bạch: Phòng khám được cấp phép hoạt động với chuyên môn chính là tư vấn, thăm khám và điều trị các bệnh lý tai mũi họng với phác đồ chữa bệnh tiên tiến.
- Bác sĩ giỏi, dày dặn kinh nghiệm: Gồm có các bác sĩ chuyên khoa I Tai Mũi Họng với hơn 35 năm kinh nghiệm, các bác sĩ đều từng công tác tại các bệnh viện lớn và giữ các chức vụ quan trọng.
- Thiết bị y tế hiện đại: Đều là các thiết bị đời mới, được nhập khẩu từ nước ngoài mang lại kết quả thăm khám và chẩn đoán chính xác, hỗ trợ điều trị hiệu quả cao.
- Giờ khám bệnh linh hoạt: Thăm khám bệnh ngoài giờ hành chính, bệnh nhân được linh hoạt đặt giờ khám phù hợp với mong muốn, không phụ thu phí khám ngoài giờ.
- Chi phí minh bạch, ưu đãi: Mọi chi phí đều được tư vấn cụ thể cho từng bệnh nhân, đặc biệt dành riêng nhiều ưu đãi chi phí hấp dẫn cho bệnh nhân hẹn lịch khám trước.
- Bảo mật thông tin: Hồ sơ bệnh án đều được bật mật kỹ lưỡng với hệ thống lưu trữ thông tin riêng, không để rò rỉ thông tin bệnh án ra bên ngoài.
Một số đánh giá của bệnh nhân sau khi khám chữa bệnh tại phòng khám:
- Chị Lê Thu H. (TP. Bắc Ninh): “Tôi đưa con đến khám vì cháu hay bị viêm mũi dị ứng, mỗi lần thay đổi thời tiết là nghẹt mũi suốt. Bác sĩ khám kỹ, giải thích rõ ràng và kê thuốc rất hiệu quả. Chỉ sau vài ngày, cháu đỡ hẳn. Phòng khám sạch sẽ, nhân viên thân thiện, tôi rất yên tâm.”
- Anh Nguyễn Văn D. (Yên Phong, Bắc Ninh): “Tôi bị viêm xoang mạn tính hơn 3 năm, chữa nhiều nơi không khỏi. Được bạn giới thiệu đến đây, tôi được nội soi kiểm tra rõ ràng và điều trị bằng phác đồ riêng. Sau gần 1 tháng, triệu chứng gần như hết hẳn. Bác sĩ rất có tâm và không lạm dụng thuốc.”
Hy vọng rằng những thông tin chia sẻ về các bệnh lý ở mũi trên đã giúp mọi người hiểu về căn bệnh này cũng như đề phòng những biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra. Bạn có thể liên hệ với tôi qua hotline 086.669.7169 hoặc qua hệ thống [Khám bệnh online] để được hỗ trợ được nhanh chóng nhé!